Rối loạn chuyển hóa lipid là tình trạng mất cân bằng giữa các thành phần lipoprotein trong máu. Theo y học cổ truyền, bệnh mỡ máu thuộc phạm vi chứng đàm trọc, phì bạng. Bệnh có liên quan mật thiết tới 3 tạng: Tỳ, Can, Thận. Tùy thuộc nguyên nhân gây bệnh mà y học cổ truyền biện chứng, phân chia bệnh rối loạn chuyển hóa lipid thành các thể lâm sàng:
- Thể đàm trệ.
- Thể thấp nhiệt.
- Thể khí trệ huyết ứ.
- Thể thận dương hư.
Thể đàm trệ là một thể bệnh thường gặp trên lâm sàng với các triệu chứng chính:
- Thể trạng béo bệu.
- Chân tay nặng nề, cảm giác rã rời, vô lực.
- Tức ngực, bụng chướng.
- Miệng dính nhớt, khó nuốt.
- Cảm giác buồn nôn hoặc nôn.
- Rêu lưỡi trắng dính, 2 bên có dấu răng in.
- Mạch huyền hoạt.
Bệnh xuất hiện thường do các nguyên nhân và cơ chế sinh bệnh như sau:
- Do bệnh nhân vốn là người có thể tạng Tỳ hư đàm thấp.
- Hoặc do ăn uống không điều độ, ăn quá nhiều đồ ăn cao lương, đồ béo ngọt, uống nhiều rượu … dẫn đến tổn thương công năng tạng Tỳ.
 |
| Uống nhiều rượu bia dễ làm tổn thương công năng tạng Tỳ |
Tỳ hư dẫn đến công năng vận hóa của tỳ bị giảm sút làm cho thủy dịch ứ lại hóa đàm, đàm tràn vào huyết dịch mà gây bệnh.
- Tỳ giúp tiêu hóa và hấp thu các chất dinh dưỡng đi nuôi cơ thể. Những người mỡ máu thường có thể trạng béo phì nên Tỳ hư sinh cảm giác chân tay mệt mỏi rã rời, cảm giác nặng nề vô lực.
- Tỳ hư không vận hóa được đồ ăn nên có cảm giác bụng đầy chướng, ăn không ngon miệng. Thấp trọc tràn lên mà sinh cảm giác miệng dính nhớt, khó nuốt, lợm giọng buồn nôn.
Phương pháp điều trị:
1: Mục tiêu: Táo thấp hóa đàm, lý khí giáng trọc.
2: Bài thuốc cổ phương: Nhị trần thang gia vị:
Bán hạ (08g);
Hậu phác (16g);
Trần bì (10g);
Sơn tra (12g);
Bạch linh (16g);
Cam thảo (06g)
Sắc uống ngày 01 thang chia 2 lần.
Trong đó:
Bán hạ có tác dụng trừ đàm, làm giảm cảm giác lợm giọng buồn nôn.
Trần bì có tác dụng trừ đàm. Phối ngũ cùng Bạch linh có tác dụng kiện tỳ lợi thấp.
trần bì, tran bi, hành khí
Trần bì có tác dụng trừ đàm
Hậu phác có tác dụng hỗ trợ sơn tra trong việc tiêu đàm.
Sơn tra vị chua chát, tính bình, có tác dụng kiện tỳ tiêu thực, làm tiêu các loại thịt và các loại thức ăn chứa nhiều protein làm giảm cảm giác đầy chướng bụng, miệng dính nhớt.
Cam thảo có tác dụng kiện tỳ, giảm độc tính của các vị thuốc nên có tác dụng điều hòa các vị thuốc.
 |
| Cam Thảo có công dụng kiện tỳ |
Như vậy, các vị thuốc trong bài kết hợp với nhau có tác dụng nâng đỡ công năng tạng Tỳ. Chức năng của tạng Tỳ được nâng đỡ do đó đàm thấp được trừ, các triệu chứng bệnh dần thuyên giảm. Đàm thấp được loại bỏ, cơ thể sẽ giảm béo bệu, giảm nặng nề, khí huyết lưu thông, cơ thể khỏe mạnh.
Bác sĩ YHCT - Vũ Thị Tươi
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét